Inleiding tot het Belgische strafrecht en strafprocesrecht

Dit boek is geen allesomvattend handboek, maar geeft de lezer wel op overzichtelijke wijze een inzicht in het strafrecht en strafprocesrecht. De auteurs kiezen ervoor om de materie niet vanuit de klassieke opdeling materieel strafrecht– strafprocesrecht te behandelen, maar te vertrekken vanuit de basisbeginselen en de chronologie van een strafprocedure. Zo vervlechten ze materieel strafrecht, strafprocedure, straftoemeting en strafuitvoering tot een logisch geheel. 

Na de eerste editie van dit boek was er een acute nood aan een tweede editie. Het nieuw Strafwetboek zal ten vroegste in de lente van 2026 in werking treden. Daarom houdt dit boek voorlopig nog de huidige regeling in, met in een apart hoofdstuk wel een synthese van de nieuwe toekomstige regels. Vooral in het strafprocesrecht heeft de wetgever tijdens het voorbije anderhalve jaar alweer substantieel ingegrepen, zij het zonder een gecoördineerde globale hervorming. Dat gebeurde met wetten om justitie menselijker, sneller en straffer te maken, verzamelwetten, wetten inzake de digitalisering van justitie en de omzetting van EU-richtlijnen. De opvallendste wijziging is de nieuwe regeling van de verjaring van de strafvordering, maar er zijn o.m. ook de nieuwe privacygerelateerde verzoeken, het verzoek tot aanvullend onderzoek in opsporingsonderzoeken, een wettelijk regime voor het psychologisch onderzoek en het hersteltraject, een nieuwe snelrechtprocedure, een herschikking van de regels over extraterritoriale rechtsmacht en belangrijke aanpassingen in de voorlopige hechteniswet, het systeem van voorafgaande erkenning van schuld, de spijtoptantenregeling en de minnelijke schikking. 

De relevante wetgeving tot 30 juni 2024 werd verwerkt, alsook de belangrijke rechtspraak van het Grondwettelijk Hof en het Hof van Cassatie tot 1 juni 2024.

Prof. dr. Frank Verbruggen is hoogleraar aan de faculteit Rechtsgeleerdheid en Criminologische Wetenschappen van de KU Leuven. Hij doet onderzoek naar georganiseerde criminaliteit, de aanpassing van het strafrecht aan de digitalisering van de maatschappij en de europeanisering van strafrecht en justitie. Hij is ook advocaat aan de balie van Leuven.

Prof. dr. Raf Verstraeten is gewoon hoogleraar aan de faculteit Rechtsgeleerdheid en Criminologische Wetenschappen van de KU Leuven, waar hij strafrecht en strafprocesrecht en economisch, fiscaal en sociaal strafrecht doceert en onderzoekt. Hij is lid van de Commissie voor de hervorming van het strafprocesrecht, die op verzoek van de vorige minister van Justitie een nieuw wetboek heeft voorbereid.